De familie Marter is over de gehele wereld verspreid en bestaat uit circa 70 verschillende soorten. Tot deze familie horen onder andere hermelijnen, wezels, bunzingen, fretten, dassen, otters, nertsen en marters. De fret valt onder de familie 'kleine marterachtigen' oftewel Mustela. Familieleden van andere takken die in Nederland voorkomen zijn de Europese otter, de boom- en steenmarter en de das. Op deze pagina zijn de in Nederland voorkomende wilde marters in beeld gebracht, gesorteerd van groot naar klein.
De meeste foto's en filmpjes heb ik in 2012 gemaakt in het Otterzentrum in Duitsland.
De grote marters
- De Europese das (Meles meles)
- De Europese otter (Lutra lutra)
- De boommarter (Martes martes)
- De steenmarter (Martes foina)
De kleine marters: Mustela
- De Europese en Amerikaanse nerts (Mustela lutreola)
- De Europese bunzing (Mustela putorius)
- De hermelijn (Mustela erminea)
- De wezel (Mustela nivalis)
De Europese das
De das is een flink stuk groter dan de fret. Op de video hieronder is ook te zien dat ze veel rustiger en langzamer bewegen dan een fret. Ze kunnen 7 tot 17 kilo wegen en zijn daarmee ook de grootste onder de marterachtigen. In Nederland komen de meeste dassen voor op de Veluwe, in Oostelijk Noord-Brabant en in Zuid-Limburg. De das is wel een nachtdier, dus de kans dat je er zomaar eentje tegenkomt, is niet zo groot.
Hieronder een filmpje van de das in beweging:
De Europese Otter
Ook de Europese otter of visotter kun je (gelukkig) weer tegenkomen in Nederland. Mogelijk zelfs in het water, want deze marterachtige is een echte zwemmer. Ook de otter is met zijn 6 tot 12 kilo een stuk groter dan de fret.
Op het filmpje hieronder worden de otters in het Otterzentrum gevoerd. Normaal leeft een otter alleen, alleen kan zijn territorium wel overlappen met collega-otters van het andere geslacht.
De boommarter
De boommarter is helaas de meest bedreigde Nederlandse marter. Met circa 400 - 500 volwassen dieren is de populatie niet groot. De kans dat je een boommarter tegenkomt of 'overlast' hebt van dit dier, is dan ook erg klein. Dit dier leeft bij voorkeur in de bossen en niet bij de mensen.
Dit dier in ongeveer even groot als een huiskat, maar dan met kortere poten. Ook kan de boommarter (de naam zegt het al) uitstekend in bomen klimmen en verre sprongen maken. Ze staan dan ook veel hoger op de poten dan onze frettenvriendjes. Op dit filmpje wordt de boommarter gevoerd.
De steenmarter
De minst-geliefde marterachtige is waarschijnlijk de steenmarter. Deze marter - die vaak verward wordt met de boommarter - leeft soms in de buurt van mensen. Vooral auto's zijn erg favoriet onder de marters, met kabotte kabels tot gevolg. Ook nestelt de steenmarter soms in gebouwen of zelfs in scholen. Dit kan tot veel overlast leiden, maar doden van deze dieren is absoluut niet toegestaan!
De steenmarter lijkt erg op de boommarter, al zijn ze vaak wat lichter van kleur. Het is vooral het leefgebied dat (voor de leek) het verschil maakt. De boommarter leeft in de bossen, de steenmarter ook bij huizen (steen). Hieronder een steenmarter in beweging.
De Europese en Amerikaanse nerts
Eigenlijk hoort de Europese nerts niet (meer) in dit rijtje thuis, omdat deze helaas niet meer voorkomt in Nederland, maar nog wel in andere delen van Europa. De Europese nerts wordt nooit voor bontjassen gebruikt, dat is altijd de grotere, Amerikaanse nerts (Mink). Vrijgelaten Amerikaanse nertsen hebben mogelijk de Europese nerts verdreven. Beide nertsen zijn dol op water. De Europese nerts kan zich echter minder goed aanpassen dan de Amerikaanse en is bovendien kleiner en minder sterk.
Hieronder is een Amerikaanse nerts te zien. Deze dieren zijn groter dan de Europese nerts en komen in allerlei kleuren voor, van bont tot grijs, blauw, wit, bruin etc. De Europese nerts is altijd bruin, soms met een witte kinvlek. De Amerikaanse nerts wordt soms ook als huisdier gehouden, maar zijn hier lang niet altijd zo geschikt voor als de fret. Als je in het wild een 'apart gekleurde' marterachtige tegenkomt, is het vrijwel altijd een Amerikaanse nerts of een fret. Alle andere marters zijn vaak donker van kleur, zoals op de foto's.
Op dit filmpje worden de Europese Nertsen gevoerd:
De bunzing
Elke frettenliefhebber is bekend met de bunzing: de enige marterachtige die echt gedomesticeerd is en daarmee verworden tot 'de fret'. Een bunzing is een wilde fret, zoals een wolf gerelateerd is aan de huishond. De bunzing en fret lijken (in sommige gevallen) dan ook nog behoorlijk op elkaar en kunnen ook onderling gekruisd worden ('de frunzing').
De bunzing is wel nog een echt wild dier dat niet in huis gehouden mag en kan worden. Hieronder worden de dieren gevoerd. In het wild leeft de bunzing alleen.
De hermelijn
De hermelijn is een van de kleinere marters. Ze zijn niet zo klein als de wezel, maar wel een stuk kleiner dan de bunzing. In tegenstelling tot de wezel hebben ze een zomervacht (bruin) en wintervacht (wit). Kenmerkend is ook de zwarte staartpunt. De wezel heeft dit niet.
Hieronder is de hermelijn in beweging te zien. Ze maken korte, snelle bewegingen.
De wezel
De kleinste marterachtige is zonder twijfel de wezel. Zij zijn zo klein, dat ze regelmatig door een kat gevangen worden. Ze wegen tussen de 40 en 150 gram en hun voornaamste voedsel bestaat uit (woel)muizen.
Helaas heb ik geen goed filmpje van een wezel. Daarom dit linkje naar een filmpje van Natuurfreak op Youtube:
Bronvermelding
Wikipedia
Zoogdiervereniging (meer informatie bij de roofdieren)
Das Otterzentrum